Op vrijdag 10 september 2004 is professor Ali Sadki overleden, na een lang ziekbed. Hij was de eerste politieke gevangene voor de Amazighzaak in Marokko.
Ali Sadki is geboren in 1942, te Marokko. Hij staat bekend als "Azayku" omdat zijn ouders van de Amazightalige stam van de Izyuka (tussen Agadir en Tiznit) komen. Zijn eerste scholing was in het Frans door leraren in Tafingult, in het zuiden van Tizi n Test. Hij bezocht de Pacha school (l'École du Pacha), in Marakech, een nationalistische instelling. Op 18 jarige leeftijd, terwijl hij de regionale lerarenopleiding volgde in dezelfde stad, was het alsof hij ontwaakte uit hypnose en voelde hij zich "Amazigh". Toen de school begon in 1962, werd hij naar Imi n Tanut gestuurd om te studeren.
Na het behalen van zijn baccalauréat, als vrije kandidaat, volgde hij zowel de Kunst Facultiteit en de Hogere leraar opleiding en behaalde in juni 1968 het diploma van Geschiedenis-Geografie. Ali Azayku gaf twee jaar lang les aan een middelbare school in Rabat. Het tweede jaar (1969-70) nam hij deel aan een educatief-ondersteunend programma, van de Kamer van Koophandel, dat bedoeld was voor studenten en handelaars wiens Amazigh afkomst een handicap was. Dit deed hij samen met Brahim Akhyat, Ahmed Boukous, Abdallah Rahmani "Jichtimi" en enkele anderen. Deze vrijwillige cursussen werden echter tegen het einde van het eerste jaar verboden. |
Azayku vertrok naar Parijs waar hij het École pratique des hautes études en de Amazighcursus van Lionel Galand in Langues O (Inalco) bezocht. Terug in Rabat gaf hij geschiedenisles aan de Faculiteit en was actief bij het AMREC (Moroccan Association of Research and Cultural Exchanges). Onder zijn invloed ging het tijdschrift Arraten van start en verscheen Imouzzer een poetische antologie met vier van zijn gedichten. Sinds zijn 25ste levensjaar had Azayku het op zich genomen om Amazigh lyrics tot een geschreven niveau te brengen. Andere "creatieve producten" waren zijn dochter Tilila (1973) en zoon Ziri (1975), allebei met gedurfde Amazigh namen.
Na zijn vetrek bij AMREC stichtte hij samen met Mohammed Chafik (de eerste directeur van het latere IRCAM) de culturele organisatie AMAZIGH, waarvan voornamelijk mensen uit de Atlas lid waren. De conferentie/debat over de Amazigh Civilisatie, georganiseerd rond Léopold Sédar Senghor (met Mahjoubi Aherdane, Chafik, Chaouki, Moatassime, etc.), had een repercusie als gevolg. De organisatie had een studie van Azayku georganiseerd over de terugkeer naar de Amazightaal. Het eerste deel van deze studie kostte hem 12 maanden gevangenisstraf. Hiermee was hij de eerste politieke gevangen voor de Amazighzaak in Marokko. Het was een "turning-point" in zijn leven: zijn gezondheid werd zwaar aangetast maar zijn poetische geest werd gesterkt. Ook dankzij de steun van vrienden.
Azayku publiceerde twee boeken met Amazigh gedichten, gebruikmakend van arabische letters: in 1989 "Timitar" (Tekens) met 33 gedichten, en in 1995 "Izmoulen" (Littekens) met 19 gedichten. Zijn laatste werk won net niet de Marokkaanse Prijs voor Literaire Creatie.
Verschillende van zijn teksten werden gebruikte door de grote Amazighzanger Ammouri Mbarek.
Falku, Tawiza.nl
Na zijn vetrek bij AMREC stichtte hij samen met Mohammed Chafik (de eerste directeur van het latere IRCAM) de culturele organisatie AMAZIGH, waarvan voornamelijk mensen uit de Atlas lid waren. De conferentie/debat over de Amazigh Civilisatie, georganiseerd rond Léopold Sédar Senghor (met Mahjoubi Aherdane, Chafik, Chaouki, Moatassime, etc.), had een repercusie als gevolg. De organisatie had een studie van Azayku georganiseerd over de terugkeer naar de Amazightaal. Het eerste deel van deze studie kostte hem 12 maanden gevangenisstraf. Hiermee was hij de eerste politieke gevangen voor de Amazighzaak in Marokko. Het was een "turning-point" in zijn leven: zijn gezondheid werd zwaar aangetast maar zijn poetische geest werd gesterkt. Ook dankzij de steun van vrienden.
Azayku publiceerde twee boeken met Amazigh gedichten, gebruikmakend van arabische letters: in 1989 "Timitar" (Tekens) met 33 gedichten, en in 1995 "Izmoulen" (Littekens) met 19 gedichten. Zijn laatste werk won net niet de Marokkaanse Prijs voor Literaire Creatie.
Verschillende van zijn teksten werden gebruikte door de grote Amazighzanger Ammouri Mbarek.
Falku, Tawiza.nl